Próchnica butelkowa: przyczyny, objawy, leczenie

Próchnica butelkowa to schorzenie, które rozwija się u dzieci niekiedy już w wieku kilku-kilkunastu miesięcy. Spowodowane jest ono nieprawidłowymi nawykami żywieniowymi wprowadzanymi u dziecka, a przede wszystkim – zbyt długim karmieniem butelką bez zachowywania zasad higieny jamy ustnej. Próchnica butelkowa u dzieci wymaga leczenia – w innym przypadku zmiany próchnicowe będą się pogłębiać, prowadząc również do próchnicy zębów stałych.

Z tekstu dowiesz się:

• co to jest próchnica butelkowa i jakie są jej przyczyny,
• jak objawia się próchnica butelkowa u dzieci,
• jaki wpływ ma próchnica butelkowa na zęby stałe,
• jakie są metody leczenia próchnicy butelkowej u dzieci.

Próchnica jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób na świecie. W jej przebiegu dochodzi do odwapnienia oraz rozpadu tkanek twardych zębów. Wbrew stereotypowym opiniom próchnica nie jest schorzeniem wyłącznie ludzi dorosłych – dotyczy ona również dzieci i rozwija się na zębach mlecznych, niekiedy bardzo dynamicznie, a to ze względu na fakt, że nie są one jeszcze tak zmineralizowane, jak zęby stałe. Jedną z odmian próchnicy wczesnego dzieciństwa jest próchnica butelkowa.

Próchnica butelkowa u dzieci – przyczyny

Próchnica butelkowa u dzieci – jak sama nazwa wskazuje – jest spowodowana nieprawidłowym, przedłużonym karmieniem dziecka butelką, bez zachowania właściwej higieny jamy ustnej u maluszka. Dziecko, które je lub pije z butelki, jest narażone na próchnicę, bo cukier znajdujący się w mleku, sokach czy herbatkach ma długi kontakt z zębami. Cukrem tym odżywiają się bakterie, które produkują niszczące szkliwo kwasy, co jest bezpośrednią przyczyną próchnicy. Jeśli dziecko zasypia przy butelce, jest to jeszcze groźniejsze, bo w trakcie snu zmniejsza się produkcja neutralizującej działanie bakterii śliny, więc zęby psują się szybciej.

Próchnica butelkowa – jak wygląda?

Próchnica butelkowa początkowo objawia się niewielkimi białymi plamkami lub smugami, najczęściej na górnych zębach przednich. Z czasem u dziecka rozwijają się ciemne plamy – jeśli nie są w porę leczone, mogą się rozprzestrzeniać na kolejne zęby, a w zaawansowanych stadiach w jamie ustnej pojawiają się powikłania ropne.

Próchnica butelkowa a zęby stałe

Wśród wielu osób wciąż niestety pokutuje myślenie, że zębów mlecznych nie trzeba leczyć, bo i tak wypadną. To bardzo poważny błąd! Jeśli próchnica butelkowa u dzieci nie jest leczona, może powodować przedwczesną utratę zębów, co może się przyczyniać zarówno do problemów z wyrzynaniem się zębów stałych, jak i rozwoju wad zgryzu. Nie wolno również zapominać, że nieleczona próchnica butelkowa może się rozprzestrzeniać na kolejne zęby, nie tylko mleczne, ale też pojawiające się w późniejszym wieku zęby stałe.

Próchnica butelkowa – leczenie

Diagnostyką i leczeniem próchnicy butelkowej najczęściej zajmuje się stomatolog dziecięcy, choć może to być również posiadający doświadczenie w pracy z dziećmi stomatolog ogólny. W terapii oraz zapobieganiu pogłębianiu się zmian bardzo ważną rolę odgrywają zarówno zmiana nawyków żywieniowych u dziecka, jak i prawidłowa higiena zębów. Stomatolog dziecięcy lub higienistka stomatologiczna przeprowadzają instruktaż higieny jamy ustnej u dziecka, ucząc rodziców, w jaki sposób myć zęby i dziąsła maluszka, jakiej pasty i jakiej szczoteczki używać itp.

Leczenie próchnicy butelkowej u dzieci jest zależne od stopnia jej zaawansowania. W przypadku niewielkich zmian wystarczy fluoryzacja zębów, czyli pokrycie ich specjalistycznym lakierem zawierającym fluor, chroniący szkliwo przed działaniem próchnicotwórczych bakterii. W bardziej zaawansowanych stadiach konieczna może być impregnacja bakteriobójczym azotanem srebra. U starszych dzieci – jeśli zauważalne są już zaawansowane ubytki próchnicowe – wykonuje się tradycyjne leczenie zachowawcze, oczywiście z zastosowaniem odpowiedniego znieczulenia (np. sedacji, czyli narkozy wziewnej) oraz materiałów przeznaczonych do leczenia próchnicy u dzieci.

^Źródła:

^{https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/92884,prochnica-butelkowa}

^{https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:mqQGARsXSksJ:https://pm8kutno.wikom.pl/uploads/5ddad52803e3e/pages/41/content//pr%25C3%25B3chnica%2520butelkowa.pdf+&cd=1&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d}

^{https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:wikPd3516y8J:https://www.umlub.pl/download/gfx/umlub/pl/defaultopisy/4408/2940/1/streszczenie_brzozowska.pdf+&cd=7&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d}