Czym jest Inteligencja Emocjonalna?
Inteligencja emocjonalna (EI) odnosi się do zdolności postrzegania, kontrolowania i oceniania emocji. Niektórzy badacze sugerują, że inteligencji emocjonalnej można się nauczyć i ją wzmocnić, podczas gdy inni twierdzą, że jest to cecha wrodzona.
Zdolność do wyrażania i kontrolowania emocji jest niezbędna, podobnie jak zdolność do rozumienia, interpretowania i reagowania na emocje innych. Wyobraź sobie świat, w którym nie potrafisz zrozumieć, kiedy przyjaciel jest smutny lub kiedy współpracownik jest zły. Psychologowie określają tę umiejętność mianem inteligencji emocjonalnej, a niektórzy eksperci sugerują nawet, że może być ona ważniejsza niż IQ w odniesieniu do ogólnego sukcesu w życiu.
Jak mierzona jest inteligencja emocjonalna?
Pojawiło się wiele różnych testów mierzących poziom inteligencji emocjonalnej. Testy takie dzielą się na dwa rodzaje:
- testy samo-sprawozdawcze
- testy zdolności
Testy samo-sprawozdawcze są najbardziej powszechne, ponieważ są najłatwiejsze do przeprowadzenia i oceny. W takich testach respondenci odpowiadają na pytania lub stwierdzenia, oceniając swoje własne zachowania. Na przykład, na stwierdzenie takie jak „Często czuję, że rozumiem, co czują inni”, osoba badana może opisać to stwierdzenie jako:
- nie zgadzam się
- trochę się nie zgadzam
- zgadzam się
- zdecydowanie się zgadzam
Testy umiejętności, z drugiej strony, polegają na tym, że ludzie reagują na sytuacje, a następnie oceniają swoje umiejętności. Takie testy często wymagają od ludzi zademonstrowania swoich umiejętności, które są następnie oceniane przez osobę trzecią.
Jeśli bierzesz udział w teście inteligencji emocjonalnej przeprowadzanym przez specjalistę od zdrowia psychicznego, oto dwie miary, które mogą być użyte:
- Test Inteligencji Emocjonalnej Mayera-Saloveya-Caruso (MSCEIT) jest testem opartym na zdolnościach, który mierzy cztery gałęzie. Osoby badane wykonują zadania mające na celu ocenę ich zdolności do postrzegania, identyfikowania, rozumienia i zarządzania emocjami.
- Test Kompetencji Emocjonalnych i Społecznych (ESCI) jest oparty na starszym instrumencie znanym jako Kwestionariusz Samooceny i polega na tym, że osoby, które znają daną osobę, oceniają jej zdolności w kilku różnych kompetencjach emocjonalnych. Test ma na celu ocenę zdolności społecznych i emocjonalnych, które pomagają wyróżnić ludzi jako silnych liderów.
Istnieje też wiele nieoficjalnych testów w internecie (również darmowych), służących do badania inteligencji emocjonalnej.
Co składa się na Inteligencję Emocjonalną?
Naukowcy sugerują, że istnieją cztery różne poziomy inteligencji emocjonalnej, w tym postrzeganie emocji, zdolność rozumowania z wykorzystaniem emocji, zdolność rozumienia emocji oraz zdolność zarządzania emocjami.
- Postrzeganie emocji: Pierwszym krokiem w zrozumieniu emocji jest ich dokładne postrzeganie. W wielu przypadkach może to obejmować zrozumienie sygnałów niewerbalnych, takich jak język ciała i mimika twarzy.
- Rozumowanie z emocjami: Kolejny krok polega na wykorzystaniu emocji do wspierania myślenia i aktywności poznawczej. Emocje pomagają ustalić priorytety, na które zwracamy uwagę i reagujemy; reagujemy emocjonalnie na rzeczy, które przyciągają naszą uwagę.
- Zrozumienie emocji: Emocje, które odczuwamy mogą nieść ze sobą wiele różnych znaczeń. Jeśli ktoś wyraża gniewne emocje, obserwator musi zinterpretować przyczynę gniewu tej osoby oraz to, co może on oznaczać. Na przykład, jeśli twój szef zachowuje się gniewnie, może to oznaczać, że jest niezadowolony z twojej pracy, albo że dostał mandat za przekroczenie prędkości w drodze do pracy lub że pokłócił się z członkiem rodziny.
- Zarządzanie emocjami: Umiejętność skutecznego zarządzania emocjami jest kluczową częścią inteligencji emocjonalnej i najwyższym jej poziomem. Regulowanie emocji i odpowiednie reagowanie, jak również reagowanie na emocje innych to ważne aspekty zarządzania emocjami.
Cztery gałęzie tego modelu są uporządkowane według złożoności, z bardziej podstawowymi procesami na niższych poziomach i bardziej zaawansowanymi na wyższych. Na przykład, najniższe poziomy obejmują spostrzeganie i wyrażanie emocji, podczas gdy wyższe poziomy wymagają większego świadomego zaangażowania i obejmują regulację emocji.